Selendi Adının Aslı Nedir? "Araştırmacı - Yazar - Ali YILDIZ"
Gazipaşanın Tarihinde Adını Atatürk’ten Alan İlçe,
Selenus-Selindi. Gazipaşa
Selendi-Gazipaşa, Antalya’nın 180 km. doğu.sunda 10 km. uzunluğu, 7 km. derinliğindeki Gazipaşa Ovası üzerinde ve Akdeniz kıyısında kurulmuştur.
Doğusunda İçel ili Anamur ilçesi, kuzey-doğusunda Ka.raman ili Ermenek ilçesi, kuzeyinde Sarıveliler ilçesi ve batısında ise Alanya ilçesiyle komşudur.
Güney sınırları teşkil eden Akdeniz sahiline paralel bir şekilde yak.laşık 35 km. içerde batıdan doğuya doğru uzanan Toroslarla çevrilidir. Yüzölçümü 931 km. olup, ilçe mer.kezi sahilden 3 km. içeride yer almakta ise de yeni yer.leşimler sahile kadar uzanmıştır.
Gazipaşanın Tarihinde İlçenin kıyı şeridi uzunluğu yaklaşık 50 km. dir.
Bunun 3 km.si Halil Limanı -Bıçkıcı Çayı arası, 2 km.si Pa.zarcı, 2 km.si Koru, 200m.si Endişe Güney- Uzun Kum ve 100m.si Yakacık (Kaledran) plajları olup; geri kalan 40.700 m. kayalıktır. İlçe merkezi ile deniz kıyısı arasında alçak tepeler yer almaktadır.
Ovanın kuzeyinde dağlık yayla düzlükleri bulunur.
Kuzeyinde kütle halindeki Torosların batı kıyı sıradağlarının adı Akçal Dağları adıyla bilinir. En yüksek tepesi olan “Deliktaş” noktası 2253 m.dir.
Kuzeyde ise Yund yaylası Yüğlük dağı 2245m rakımla en son yüksekliği temsil eder. Alçak kısımlar ise kıyı boyunca uzanan alüvyonlu bir ova meydana getirmektedir. Ovadan yüksek dağlık sahaya geçiş nispeten dik yamaçlarla olmaktadır.
Güney sahilde Selinus harabelerinin bulunduğu tepenin ön kısmında “yalıyar”lar vardır. Kıyıda bulunan tepenin iki tarafında plajlar uzanır. Plajlar ince kalker kumlardan meydana gelmiştir. Yalıyarlar kalkerlerden oluşup yer yer 50-100m. yüksekliğe kadar ulaş.maktadır.
Toprakları kıyıda kızıl kestane renkli olup bu topraklar sebze, narenciye ve muz tarımına uygundur. İçerilere doğru kızıl renkli (Terrarossa) topraklar olup bu topraklarda da tahıl tarımı yapılır. Dağlık kesimlerde ve yaylalarında halen hayvancılık yapılmaktadır.
Tarihi süreç içinde Gazipaşa birçok kavmin uğrak yeri yerleşim alanı ve bazen de başkenti olmuştur.
1921 yılında TBMM kararı ile eski adı olan Selinti kaldırılmış ve Kuvva-i Milliye’ye verdiği destek sebebi ile Ataürk’ün ünvanı ile şereflenerek Gazipaşa olmuştur.
Selenge – Selene – Sallune -Selinus adının aslı şöyledir:
Selenge Irmağı Orta Asya’da Baykal gölüne dökülen bir nehirdir. Yani bir akarsu! “Su” sözcüğü dilimize Çince’den girmiştir. Ama Türkçe olmuştur. Artık su, bal gibi Türkçe’dir. Suyun çoğalması ile akan
Burada Selene sözcüğüne geldiğinizde karşısında “ırmak adı” diye yazdığını görürüz. Yani Orta Asya’da Selene isimli bir ırmak vardır ve burada Türkler binlerce yıldır yaşamaktadır.
Şemseddin Sami; Kamus-ul Alam1 adlı eserin Selenge maddesinde Selenge, ırmağını anlatarak; “Asya’da büyük bir nehir olup Moğolistan’ın kısm-ı şi.malinde vaki haliha Hıtay vus’asında Hangay ve Tangrulu dağlarından nebaan eder.” demektedir.
Selene Osmanlıca’da Sağır KEF ile okunur veya yazılır. Selenge okunur. Yani Selene ırmağı Tanrı dağlarından çıkmaktadır.
Prof. Dr. Ramsay “Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası” isimli eserinde Taşeli bölge haritasını verir. Bu harita günümüz haritalarına oldukça yakın olmakla birlikte bazı yer ve bölge adları dikkat çekmektedir.
Bu haritada SELENTİS yazısını görürüz. Bu kelimenin sonunda.ki tis-ıs-os-us ekleri aidiyet eki olup, Yunanca’dır. Roma ve Yunanlılar kendi dillerinden olsun, başka kaynak.lardan gelmiş bulunsun, genel olarak böyle bir ek ile GAZİPAŞA sözcüğü beslemektedirler.
Gazipaşa’nın antik adı olan Selene, Yunan ve Romalı’lar gelmeden önce de vardı. Bu ad Asur metinlerinde “SALLUNE olarak geçiyordu. Esasen var olan Selene adına , “Seleneli” anlamında –us- eki getirilerek, Seleneus Selinus olmuş olmalıdır.
Yine bir insanın bir yere izafe edilebilmesi için, önce o yerin var olması gerekir ki doğrudur, o yer önceden adı ile vardır ve Selene’dir. Bu kelimenin orijinalinin, Yunanca’dan ek almadan önceki halinin SELENE veya SELEN olması ihtimali oldukça yüksektir.